ในยุคสมัยปัจจุบันนี้ ต้องยอมรับว่าวิถีการทำการเกษตรได้เปลี่ยนแปลงไปในหลายๆ ด้าน เกษตรกรที่มีอาชีพทำนาในปัจจุบันจึงต้องมีการปรับตัวด้วยเช่นกัน จะทำอย่างไรให้ได้ผลผลิตดีสม่ำเสมอ สร้างผลกำไรสูง เลี้ยงดูครอบครัวได้ตลอดปี และวันนี้มีเคล็ดลับดีๆ จากคุณธำรง ทัศนา เกษตรกรตัวอย่าง เจ้าของแปลงนาพื้นที่กว่า 50 ไร่ ในอำเภอปากท่อ จังหวัดราชบุรี ที่สะสมประสบการณ์ทำนากว่า 20 ปี เป็นต้นแบบของการพัฒนาอาชีพสู่ความสำเร็จได้อย่างยั่งยืน และยังสามารถถ่ายทอดให้คนในชุมชนได้เรียนรู้และปฏิบัติตามอีกด้วย หากชาวนาคนไหนอยากเดินห่างความจนต้องห้ามพลาด เพราะบทความนี้จะพาไปเจาะลึกวิธีการและเส้นทางสู่ความสำเร็จของคุณธำรงว่าเขาทำได้อย่างไร
อาชีพทำนาคืออาชีพดั้งเดิมของครอบครัว และคุณธำรงได้ซึมซับการทำอาชีพนี้ตั้งแต่การเกี่ยวมือ ถอนกล้า เรียนรู้ขั้นตอนการไถนา มีความตั้งใจ ทำด้วยใจรัก จนพัฒนามาถึงวันนี้ ที่มีความเข้าใจในการทำนาทุกขั้นตอน และมีองค์ความรู้ด้านการเกษตรสามารถแบ่งปันและถ่ายทอดสู่ชุมชนได้
คุณธำรงได้กล่าวว่า “ขอเพียงมีความตั้งใจ ทำงานด้วยใจรัก และมีความรู้เรื่องการดูแลจัดการแปลงนาที่ถูกต้อง ทุกคนจะประสบความสำเร็จได้ไม่ยาก”
นอกจากนี้คุณธำรงยังได้รับรางวัลการันตีมาแล้วมากมาย เช่น รางวัลเกษตรกรดีเด่นสาขาอาชีพทำนาจังหวัดราชบุรี, รางวัลชนะเลิศอันดับ 1 ต้นทุนการผลิตข้าวเฉลี่ยต่อไร่ต่ำสุดระดับประเทศ ปี 2556 , เกษตรกรดีเด่น สาขาอาชีพทำนาระดับเขต, รางวัลคนดีศรีปากท่อ สาขาเกษตร และรางวัลศูนย์ข้าวชุมชนดีเด่น ระดับประเทศ ปี 2550
ใคร ๆ ก็สามารถทำนาได้ แต่สิ่งสำคัญคือทำนาอย่างไรให้ได้ผลผลิตที่ดี คุ้มค่ากับน้ำพักน้ำแรง ซึ่งการศึกษาหาความรู้ ทำความเข้าใจทุกขั้นตอนอย่างลึกซึ้ง และใส่ใจทุกรายละเอียดคือเคล็ดลับความสำเร็จของคุณธำรง โดยเริ่มตั้งแต่ การคัดเลือกเมล็ดพันธุ์และการเตรียมพื้นที่ทำนา การฟื้นฟูบำรุงดิน การเลือกใช้ปุ๋ยให้ถูกที่ถูกเวลา และการบริหารจัดการน้ำ ซึ่งการจ้างแรงงานอาจไม่ได้ผลดีเหมือนลงมือทำเอง เพราะได้ตรวจสอบที่นาทุกพื้นที่ หากมีปัญหาตรงไหนก็สามารถดูแลและแก้ปัญหาได้ทันท่วงที
การใช้เมล็ดพันธุ์ที่ดีมีคุณภาพสามารถช่วยลดต้นทุนได้ โดยคุณธำรงเลือกใช้เมล็ดพันธุ์ข้าว 3 พันธุ์ด้วยกัน ซึ่งก็คือ หอมปทุมธานี 1 กข31 และ กข49 โดยเผยว่า หอมปทุมธานี 1 เป็นพันธุ์ข้าวที่แตกกอดี รวงใหญ่งาม ให้ผลผลิตดี และขายได้ราคางาม ส่วนพันธุ์ข้าว กข 31 นั้นสามารถต้านทานโรคแมลง และผลิตไปเป็นเมล็ดพันธุ์ได้ สุดท้ายคือ กข 49 ซึ่งเป็นพันธุ์ข้าวที่ให้ผลผลิตดี และต้านทานโรค โดยการคัดเลือกเมล็ดพันธุ์เป็นหนึ่งในวิธีช่วยลดต้นทุนในการทำนาของคุณธำรงอีกด้วย
เมื่อได้เมล็ดพันธุ์ที่ดีแล้ว ต้องใส่ใจการหว่านในอัตราส่วนที่เหมาะสมด้วย คือ 18-20 กิโลกรัมต่อไร่ เพื่อไม่ให้หนาแน่นจนเกินไป หากหว่านข้าวแน่นจนทำให้ต้องใช้ปุ๋ยมากเกินความจำเป็น จะส่งผลให้ข้าวไม่สามารถแตกกอได้และกลายเป็นการลงทุนที่สูญเปล่า เพราะฉะนั้นต้องหว่านข้าวให้เหมาะสมเพื่อผลผลิตที่ดี และคุ้มค่า
ขั้นตอนต่อไปที่สำคัญไม่แพ้การเลือกเมล็ดพันธุ์คือการดูแลพื้นที่ที่ใช้ในการทำนา จะต้องมีการปรับปรุงและฟื้นฟูดินให้ดีอยู่สม่ำเสมอ เพื่อให้พร้อมต่อการเพาะปลูกและการเจริญเติบโตของพืชให้ได้ผลผลิตที่ดี
การทำการเกษตรติดต่อกันเป็นระยะเวลานานจะส่งผลให้ดินสูญเสียธาตุอาหารที่จำเป็นต่อการเจริญเติบโตของพืชไป ดินอาจเสื่อมสภาพไม่เหมาะสมต่อการเพาะปลูก จึงจำเป็นต้องมีการปรับปรุงฟื้นฟูดิน
“เราทำนาทุกปีๆละ 2 รอบ ดินก็จะเสื่อมสภาพ ขาดแร่ธาตุสารอาหาร การฟื้นฟูหรือปรับปรุงดินจึงสำคัญมากเพื่อให้ดินดีอยู่เสมอ”
เคล็ดลับการฟื้นฟูดินของคุณธำรง เริ่มจากการวิเคราะห์ดินในพื้นที่เพาะปลูกว่าเป็นดินลักษณะแบบใดและต้องการธาตุอาหารใดเพิ่มเติมให้เหมาะสมกับที่พืชต้องการ โดยคุณธำรงเลือกใช้ปุ๋ยคอกที่ได้จากวัวที่เลี้ยงไว้เป็นอาชีพเสริม 40 ตัว ร่วมกับการใช้ปุ๋ยเคมี
คุณธำรงทำปุ๋ยคอกไว้ใช้ก่อนเริ่มทำนาไถดะ จากนั้นใส่ปุ๋ยคอกเพื่อปรับปรุงโครงสร้างของดินให้ดีขึ้น เพิ่มจุลินทรีย์ที่ดีให้ดิน ทำให้ดินร่วนซุย อุ้มน้ำได้ดี ปุ๋ยอินทรีย์ให้ธาตุอาหารที่จำเป็นแก่พืชได้ครบทุกธาตุ แต่มีสัดส่วนธาตุอาหารน้อย จึงต้องเติมปุ๋ยเคมีเพิ่มเข้าไปเพื่อเพิ่มธาตุอาหารให้กับพืชอย่างเหมาะสม เพิ่มการปลดปล่อยธาตุอาหารให้พืชได้อย่างมีประสิทธิภาพ
“ในท้องตลาด มีปุ๋ยหลากหลาย แต่ผมเลือกใช้ปุ๋ยตรากระต่ายมาตลอด ตั้งแต่ทำนามา 20 ปี เพราะใช้มานานจนมั่นใจว่าเป็นปุ๋ยมาตรฐานคุณภาพดี เมื่อนำมาใช้ผสมผสานกับปุ๋ยคอกในสัดส่วนที่เหมาะสม ช่วยให้ต้นข้าวได้รับธาตุอาหารอย่างเต็มที่ เติบโตแข็งแรงและให้ผลผลิตที่ดี”
กุญแจสำคัญที่ช่วยให้คุณธำรงได้ผลผลิตดีอยู่เสมอคือ ‘การผสมปุ๋ยและใส่ให้เหมาะกับช่วงเวลา’
คุณธำรง ใช้ปุ๋ยเคมี 3 สูตร ได้แก่ปุ๋ยสูตร ยูเรีย 46-0-0, 16-20-0 และ 0-0-60 มาผสมกัน ในปริมาณที่เหมาะสม การที่ผสมปุ๋ยเองก็เพื่อให้ได้ธาตุอาหารตามที่พืชต้องการ ช่วยให้ต้นข้าวเติบโตแข็งแรง ให้ผลผลิตที่ดีและได้ผลกำไรงาม
ต้นข้าวในแต่ละช่วงวัย ต้องการธาตุอาหารที่แตกต่างกัน สำหรับต้นข้าวอายุ 25-30 วัน ต้องการธาตุอาหารประเภท ไนโตรเจนกับฟอสฟอรัส คุณธำรงจะใส่ปุ๋ยบำรุงต้นข้าวในอัตราส่วน 30-35 กิโลกรัมต่อไร่ เพื่อเร่งต้นข้าวให้แตกกอ เมื่อต้นข้าวอายุ 55-60 วัน เป็นระยะข้าวแตกกอสูงสุด จะใส่ปุ๋ยยูเรีย สูตร 46-0-0 อัตรา 10 กิโลกรัมต่อไร่ เมื่อต้นข้าวเริ่มตั้งท้อง จะเน้นใส่ปุ๋ยเคมีที่ให้ธาตุโพแทสเซียม เพื่อบำรุงต้นข้าวไม่ล้มง่าย เพิ่มแป้งให้เมล็ดข้าวเติบโตสมบูรณ์ ได้น้ำหนักดี ขายได้กำไรงาม ๆ
และอีกเคล็ดลับคือการวิเคราะห์และการสังเกตต้นข้าว เมื่อต้นข้าวเขียวแล้วก็สามารถปรับลดการใส่ปุ๋ยยูเรียได้ แต่หากต้นข้าวยังไม่เขียวตามที่ต้องการให้เพิ่มปุ๋ยยูเรียลงไป ซึ่งเป็นการปรับปริมาณธาตุไนโตรเจนในข้าวให้สมดุล
น้ำเปรียบเสมือนหัวใจหลักในการทำการเกษตรเช่นเดียวกับดิน การจัดการน้ำเพื่อการเกษตรจึงสำคัญมาก นอกจากใส่ปุ๋ยให้พอเหมาะแล้ว คุณธำรงยังดูแลจัดการแปลงนาภายใต้หลักการ “ดินดี น้ำดี” เพราะการจัดการน้ำที่ดี ช่วยทำให้ดินดีด้วย คุณธำรงอธิบายเพิ่มเติมว่า ข้าวเป็นพืชที่ต้องการน้ำตลอดเวลาก็จริง แต่บางครั้งต้องควบคุมให้น้ำแห้งบ้าง ในระบบเปียกสลับแห้ง หลังจากใส่ปุ๋ยเคมีลงไปแล้ว จะไม่เติมน้ำ แต่ปล่อยให้น้ำแห้งไปเรื่อยๆ พอแห้งดินแตกระแหงจึงค่อยเอาน้ำเข้านา ข้าวจะได้เจริญเติบโต แข็งแรง รากไม่ดำ ไม่เป็นโรคง่าย เมื่อข้าวตั้งท้อง จะเก็บน้ำไว้ให้ต้นข้าว เวลาใกล้เก็บเกี่ยว จึงค่อยปล่อยน้ำออก
สรุปคือ ดินดี น้ำดี เลือกใช้ปุ๋ยที่มีคุณภาพ ใส่ปุ๋ยให้พอเหมาะ เท่านี้การทำนาให้มีผลผลิตดี กำไรงาม ก็ไม่ใช่เรื่องยากสำหรับเกษตรกรยุคใหม่อีกต่อไป
และข้อคิดสำคัญที่คุณธำรงอยากฝากถึง เกษตรกรที่เริ่มต้นการทำนาคือ
"เราต้องมีความตั้งใจ ทำด้วยใจรัก แล้วก็มีความรู้ในการทำนาทีทถูกต้องครับ"
ขอขอบคุณคุณธำรงที่มาแบ่งปันเคล็ดลับ แนวคิด และแรงบันดาลใจดี ๆ ให้กับเพื่อนเกษตรกร ปุ๋ยตรากระต่ายสนับสนุนให้เกษตรกรไทยทำนาด้วยใจรัก ผลผลิตดี ได้กำไรงามกันทุกคน ทั้งนี้ ผู้สนใจเคล็ดลับการทำการเกษตร สามารถติดตามข่าวสารความรู้ได้ทาง เพจปุ๋ยตรากระต่าย
ติดตามข่าวสารอื่นๆ ข้อมูลสินค้า และข่าวสารจากปุ๋ยตรากระต่าย เพิ่มเติมได้ที่
Facebook: www.facebook.com/puitrakratai/
Youtube: www.youtube.com/c/Puitrakratai
ข้อมูลสินค้าปุ๋ยตรากระต่าย :http://www.chiataigroup.com/business/fertilizer/puitrakratai
